Các hạng mục và tiêu chuẩn thiết kế công viên mini cho khu phố

Trong khu phố nhộn nhịp, công viên mini không chỉ là nơi để giải trí và thư giãn mà còn là trái tim của cộng đồng, nơi mọi người có thể tận hưởng không gian xanh và tương tác với nhau. Tuy nhiên, để thiết kế công viên mini tối ưu không gian và nhu cầu sử dụng, cần phải xem xét nhiều yếu tố từ vị trí, diện tích, đến các tiêu chuẩn về an ninh, bảo dưỡng và thân thiện với môi trường.

Trong bài viết này, cùng MekongSport tham khảo chi tiết về các tiêu chuẩn và hạng mục cần lưu ý khi thiết kế một công viên mini trong khu phố.

Xác định đúng loại hình để thiết kế công viên mini 

Công viên được phân chia thành nhiều loại tùy theo mục đích. Thiết kế công viên có những loại cơ bản:

• Công viên văn hóa: phục vụ việc tổ chức sự kiện, hạng mục dành cho hoạt động văn hóa, sự kiện, hội chợ…
• Công viên giải trí: là các không gian vui chơi với đa dạng hình thức giải trí. Thường các công viên này sẽ có thu phí vào cửa để tận hưởng các dịch vụ.
• Công viên bảo tồn: mục đích là duy trì các hình thái tự nhiên, bảo tồn các loài động, thực vật quý hiếm. Nơi đây sẽ hạn chế tối đa sự có mặt và can thiệp của con người vào các tài nguyên vốn có trong cảnh quan.
• Công viên cây xanh: đây là dạng công viên đơn giản và phổ biến nhất. Thông thường sẽ chỉ có những cây xanh, đường đi, hồ nước, sân chơi và một số cảnh quan trang trí.

Trước khi bắt tay vào xây dựng công viên, cần xác định mục đích của công trình, từ đó chọn lựa dạng công viên phù hợp để thiết kế chính xác. 

Diện tích và vị trí công viên mini

Vị trí và diện tích của công viên mini cần đảm bảo những hạng mục sau: 

• Lựa chọn Vị trí: Chọn vị trí phù hợp trong khu phố để xây dựng công viên mini. Vị trí nên dễ tiếp cận từ các con đường chính, gần khu dân cư và thuận lợi cho cư dân trong khu vực. Đảm bảo rằng vị trí đã chọn không gây cản trở hoặc gây phiền hà đến người dân xung quanh, và không gây ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường xung quanh.
• Xác định Diện tích: Diện tích công viên cần được xác định trên chức năng công viên và quỹ đất có sẵn. Cần đảm bảo các phạm công viên đầy đủ các yếu tố như sân cỏ, đường đi, khu vui chơi, và vườn cây.
• Điều kiện môi trường tại địa điểm xây dựng: Kiểm tra các yếu tố môi trường như độ nghiêng, độ bằng phẳng, vệ sinh môi trường, và khả năng thoát nước. Điều này sẽ ảnh hưởng đến khả năng sử dụng và thiết kế của công viên mini, cũng như tác động đến việc bảo dưỡng và duy trì sau này.
• Xem xét yếu tố giao thông: Đảm bảo rằng vị trí của công viên mini không gây ra tắc đường hoặc ảnh hưởng đến lưu thông giao thông trong khu vực. Cân nhắc việc cung cấp các kết nối đường bộ và dành cho người đi bộ để tăng cường tính thuận tiện và an toàn cho cư dân.
• Tính cân nhắc về quy hoạch đô thị: Xác định liệu việc xây dựng công viên mini có tuân thủ các quy định và kế hoạch phát triển đô thị của khu vực hay không. Cần phối hợp với các cơ quan quản lý địa phương để đảm bảo rằng công viên được thiết kế và phát triển một cách phù hợp với quy hoạch tổng thể của khu vực.

Phân bố cây xanh trong công viên đúng tiêu chuẩn thiết kế công viên

Cây xanh sử dụng công cộng trong khu đô thị bao gồm 3 loại đó là cây xanh công viên, cây xanh vườn hoa và cây xanh trên đường phố. Chẳng hạn như cây xanh công cộng được trồng xen lẫn với các loại cây xanh sử dụng hạn chế, cây xanh chuyên môn,… tất cả tạo thành một hệ thống hoàn chỉnh, liên tục và thống nhất.

Mật độ phân bố cây xanh sẽ có sự khác biệt tùy theo quy mô đô thị như bảng sau: 

Cách lựa chọn cây khi thiết kế công viên mini 

• Lựa chọn cây trồng có sức chống chịu tốt, có khả năng tiếp xúc với gió, bụi, ít bị sâu bệnh. Ưu tiên những loại cây có phần thân và dáng đẹp, rễ cây ăn sâu vào lòng đất, không trồi lên phía trên.
• Thiết kế cây xanh phải chú trọng đến vấn đề an toàn, không làm ảnh hưởng đến tầm nhìn của các phương tiện giao thông.
• Mỗi vị trí địa lý sẽ có điều kiện tự nhiên khác nhau. Vì vậy, cây xanh được chọn cần ưu tiên mang đậm bản sắc văn hóa/địa lý của khu phố hoặc được chọn lọc theo một phong cách nhất định.
• Ưu tiên lựa chọn cây đảm bảo đa dạng thảm thực vật. Các loại cây tầng cao giúp tạo bóng mát, thanh lọc không khí, cản bụi, tiếng ồn. Các cây tầm thấp trang trí, cây cắt tỉa tạo hình sang trọng. Cây bụi, khóm hoa, thảm cỏ góp thêm màu sắc và làm sạch nền đất…

Tiêu chuẩn công trình trong công viên mini

Trong việc thiết kế và xây dựng các công trình trong công viên, cần đảm bảo tuân thủ các tiêu chuẩn sau đây để đảm bảo tính an toàn, tiện ích và thẩm mỹ:

• An toàn: Các công trình cần tuân thủ các tiêu chuẩn an toàn quốc gia hoặc địa phương để đảm bảo không gây nguy hiểm cho người sử dụng. Cần kiểm tra định kỳ và bảo trì các công trình để ngăn chặn sự cố và tai nạn.
• Đa dạng tiện ích: Các công trình cần phục vụ mục đích cụ thể và đáp ứng nhu cầu của đa nhóm người. Ví dụ, một công viên có thể có khu vui chơi cho trẻ em, các thiết bị thể dục thể thao ngoài trời cho người lớn, một khoảng sân nhỏ để tập yoga, nhảy, thái cực quyền,…
• Khả năng tiếp cận: Các công trình cần đảm bảo rằng mọi người, bao gồm cả người khuyết tật, có thể tiếp cận và sử dụng một cách dễ dàng. Điều này có thể bao gồm cung cấp đường dẫn và lối đi phù hợp, cũng như các thiết kế không gian mở rộng để phục vụ mọi người.
• Thẩm mỹ: Các công trình cần được thiết kế sao cho phù hợp với môi trường tự nhiên xung quanh và tạo điểm nhấn thẩm mỹ cho công viên. Màu sắc, vật liệu và kiến trúc cần phối hợp hài hòa với không gian xanh để tạo ra một không gian đẹp mắt và thoải mái.
• Bền vững: Cần xem xét các yếu tố bền vững trong thiết kế và xây dựng các công trình, bao gồm việc sử dụng vật liệu tái chế, giảm thiểu lượng rác thải, tối ưu hóa việc sử dụng năng lượng và nước, và bảo vệ các khu vực xanh tự nhiên.
• Thân thiện với môi trường: Cần xem xét tác động của các công trình đến môi trường xung quanh, bao gồm cả việc bảo vệ các loài động thực vật và động vật địa phương, cũng như giữ cho các nguồn nước và đất đai không bị ô nhiễm.

Có thể bạn quan tâm: 

• Vì sao nên lắp đặt các dụng cụ tập thể thao ngoài trời tại khu phố
• Các thiết bị thể dục công viên tốt nhất 2024
• Giá dụng cụ thể dục công viên mới nhất

Ánh sáng trong công viên mini

Việc bố trí ánh sáng trong công viên mini cần đảm bảo các tiêu chí sau: 

• Đèn đường và đèn cảnh quan: Đảm bảo có đủ đèn đường để chiếu sáng khu vực đi lại và đảm bảo an toàn cho người dùng vào buổi tối. Đèn cảnh quan có thể được sử dụng để tạo ra một không gian dễ chịu, ấm áp và thu hút.
• Đèn trang trí: Sử dụng đèn trang trí để làm nổi bật các điểm nhấn trong công viên như vườn hoa hoặc các khu vui chơi. Điều này không chỉ tạo ra điểm nhấn mỹ thuật mà còn làm tăng tính thú vị và hấp dẫn của công viên vào buổi tối.
• Tiết kiệm năng lượng: Cân nhắc sử dụng đèn LED hoặc các công nghệ chiếu sáng tiết kiệm năng lượng để giảm thiểu tác động tiêu thụ năng lượng và giảm chi phí vận hành.
• Thiết kế ánh sáng môi trường: Đảm bảo ánh sáng không gây quá chói lọi hoặc gây phiền hà cho cư dân xung quanh. Cân nhắc về hướng chiếu sáng và mức độ sáng phù hợp để tạo ra một môi trường dễ chịu và thân thiện.

An ninh trong khâu thiết kế công viên 

Hạng mục về an ninh trong thiết kế công viên mini trong khu phố đòi hỏi sự quan tâm đến các yếu tố sau:

• Tầm nhìn: Cần thiết kế công viên sao cho có tầm nhìn rộng, giúp tăng cường khả năng quan sát và giám sát từ các điểm khác nhau trong khu vực, tránh những khu vực bóng tối hoặc che khuất.
• Hệ thống chiếu sáng: Cung cấp đủ ánh sáng trong khu vực công viên, đặc biệt là ở những khu vực nhạy cảm như các lối đi và khu vực chung quanh các thiết bị giải trí. Ánh sáng là yếu tố quan trọng để tăng cường an ninh và giảm thiểu nguy cơ tội phạm.
• Camera an ninh: Lắp đặt hệ thống camera an ninh tại các điểm chiến lược trong công viên để giám sát và ghi lại các hoạt động. Các camera có thể được đặt ở các khu vực như cổng vào, khu vực chơi trẻ em, hoặc khu vực đặc biệt nhạy cảm.

• Bố trí nhân lực bảo vệ: Cần xem xét việc thuê nhân viên bảo vệ hoặc nhóm bảo vệ vào các thời điểm quan trọng hoặc trong các khu vực cần thiết. Nhân viên bảo vệ có thể giúp duy trì trật tự và sự an toàn trong công viên tốt hơn.
• Tính thân thiện với cộng đồng: Ưu tiên tạo ra một môi trường thân thiện và chủ động khuyến khích sự tham gia của cộng đồng trong việc duy trì an ninh. Có thể tổ chức các buổi họp gặp gỡ, khuyến khích người dân thông báo về các vấn đề an ninh và hợp tác trong việc giải quyết chúng. 

Bảo dưỡng định kỳ khi thiết kế công viên mini

Cần thiết kế thông minh để thực hiện khâu bảo dưỡng định kỳ cho công viên, cụ thể:

1. Thiết lập kế hoạch bảo dưỡng:

Kế hoạch bảo dưỡng định kỳ cần được thiết lập song song với quá trình xây dựng, sắm sửa vật liệu cho công viên. Những khâu bảo dưỡng cơ bản gồm cắt tỉa cây cối, làm sạch vệ sinh khu vực, bảo trì đường dẫn và các thiết bị như bàn ghế, băng ghế, và các thiết bị vui chơi. 

Ban quản lý cần thực hiện kiểm tra định kỳ về tình trạng của các vật liệu và thiết bị trong công viên như bàn ghế, băng ghế, các thiết bị vui chơi để đảm bảo an toàn và sự tiện lợi cho người sử dụng.

2. Quản lý rác thải:

Xây dựng hệ thống quản lý rác thải hiệu quả bao gồm việc đặt thùng rác đủ số lượng và phân loại rác, cũng như thu gom và xử lý rác thải một cách định kỳ. 

3. Kiểm soát cỏ dại và cỏ xanh:

Đảm bảo việc kiểm soát cỏ dại và cỏ xanh đều đặn để giữ cho cảnh quan của công viên luôn đẹp mắt và gọn gàng. Cỏ dại có thể gây cản trở cho việc sử dụng và làm giảm giá trị thẩm mỹ của công viên.

Thu thập phản hồi cộng đồng khi thiết kế công viên

Vì là công viên mini ngay trong khu phố, chắc chắn người sử dụng sẽ bao gồm rất nhiều những gương mặt quen thuộc với số lượng không quá lớn. Những người dân này chính là người góp phần xây dựng, duy trì, bảo vệ công viên. Vì vậy, ban quản lý cân nhắc ý kiến của họ trong quá trình xây dựng lẫn vận hành công viên. Quá trình thu thập ý kiến gồm:

• Thu thập phản hồi: Tổ chức các cuộc họp hoặc sử dụng các kênh truyền thông để thu thập phản hồi từ cộng đồng về việc hoạt động và cải thiện công viên. 
• Xem xét phản hồi: Xem xét và phản hồi các ý kiến, đề xuất và khiếu nại từ cộng đồng. Ban quản lý cần cân nhắc tính khả thi và ưu tiên của các đề xuất để đảm bảo rằng công viên đáp ứng được nhu cầu và mong muốn của cư dân trong khu vực.
• Khuyến khích tham gia: Tổ chức các hoạt động tình nguyện, buổi làm việc cộng đồng, hoặc các sự kiện địa phương. Sự tham gia của cộng đồng có thể giúp tạo ra một cảm giác sở hữu và trách nhiệm, từ đó giúp duy trì và nâng cao chất lượng của công viên.

Tiêu chuẩn thân thiện với môi trường  

Việc thiết kế công viên phải đảm bảo sự tự nhiên và thân thiện với môi trường. Khi thiết kế công viên, cần giảm thiểu sự can thiệp vào cấu trúc địa hình và môi trường xung quanh. 

Cảnh quan trong công viên nên được thiết kế sao cho phù hợp với bản tự nhiên của vùng đất đó, giúp duy trì tính thống nhất và nguyên vẹn của cảnh quan khu vực. 

Nên ưu tiên lựa chọn trang thiết bị và phụ kiện thân thiện với môi trường, các vật liệu tự nhiên hoặc tái chế. Ví dụ, việc sử dụng gỗ tái chế cho bàn ghế hoặc lợp mái, sử dụng đèn năng lượng mặt trời thay vì đèn điện thông thường…

Để một công viên đủ tiêu chuẩn thân thiện với môi trường, nên áp dụng hệ thống chiếu sáng tiết kiệm năng lượng, đồng thời đảm bảo rằng ít nhất 30% diện tích công viên được bảo tồn với cấu trúc tự nhiên không bị can thiệp quá nhiều. 

Chú trọng vào các tiêu chuẩn này trong quá trình thiết kế sẽ giúp công viên trở thành một không gian xanh mát, an toàn và thân thiện với môi trường, góp phần vào việc bảo vệ và duy trì sự đa dạng sinh học của khu vực.

Việc thiết kế và xây dựng một công viên mini không chỉ đơn thuần là việc tạo ra một không gian xanh mát, mà còn là việc xây dựng và duy trì một cộng đồng sôi động và thân thiện. Bằng cách đảm bảo tuân thủ các tiêu chuẩn và hạng mục đã đề cập, chúng ta có thể tạo ra những công viên mini không chỉ đẹp mắt và tiện ích mà còn là nơi gắn kết cộng đồng và tạo ra những giá trị văn hóa và xã hội trong khu vực.

Có thể bạn quan tâm: 10 nguyên tắc trong thiết kế công trình công cộng